„Ignorantia iuris nocet” – nieznajomość prawa szkodzi- to popularna paremia prawnicza, która odnosi się przede wszystkim do osoby, która w sposób nieświadomy nie przestrzega prawa ale również można przypisać ją i do tej, która nie zna wszystkich swoich przywilejów. Spora część osób, która boryka się z zagranicznym dłużnikiem, często już na wstępie staje na straconej pozycji, gdyż obawiając się zawiłości postępowania, rezygnuje z odzyskiwania swoich należności. Tymczasem Europejski Tytuł Egzekucyjny jest jednym z instrumentów prawnych, który pozwala na swobodny przepływ orzeczeń na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej i skuteczne ściganie zagranicznych dłużników. Dowiedźmy się więc więcej o ETE.

Podstawa prawna

Europejski tytuł egzekucyjny (ETE) zaistniał jako instytucja prawa Unii Europejskiej poprzez wydane przez Parlament Europejski i Radę rozporządzenie nr 805/2004 w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych dnia 21 kwietnia 2004 r. Weszło ono w życie 21 stycznia 2005 r., zaś stosowane jest od 21 października 2005 r. Efektem tychże uregulowań unijnych było wprowadzenie art. 795(1)- 795(5) do kodeksu postępowania cywilnego, które normują przedmiot powołanej instytucji. Regulacje te mogą być stosowane we wszystkich państwach europejskich za wyjątkiem Danii, zaś w Wielkiej Brytanii mają zastosowanie do 31 grudnia 2020 r.

Europejski tytuł egzekucyjny- czym tak naprawdę jest?

Europejki tytuł egzekucyjny (ETE) to unijna instytucja oraz prawne rozwiązanie, umożliwiające prowadzenie egzekucji komorniczej wobec dłużnika na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Głównym jej celem jest likwidacja przeszkód prawnych pomiędzy poszczególnymi stronami oraz organami wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich UE. W rzeczywistości jest pewien status, który może zostać nadany konkretnemu orzeczeniu sądu państwa członkowskiego i na podstawie którego wydawane jest specjalne zaświadczenie ETE. Może ono zostać wydane w odniesieniu do orzeczeń, ugód sadowych oraz dokumentów urzędowych, które dotyczą roszczeń bezspornych. Warto przy tym pamiętać, iż egzekucja komornicza przebiega według prawa obowiązującego w państwie, w którym jest prowadzona.

Komornik Niemcy – Kancelaria Komornicza

Jakie korzyści daje uzyskanie europejskiego tytułu egzekucyjnego?

Uzyskanie europejskiego tytułu egzekucyjnego niesie ze sobą szereg wygodnych korzyści dla wierzyciela. Dzięki niemu można dochodzić od zagranicznego dłużnika spłaty zaległych należności w miejscu jego zamieszkania bądź w miejscu siedziby działalności bez konieczności uczestniczenia w odrębnym postępowaniu w tym państwie. Ponadto nie jest konieczne ubieganie się o stwierdzenie wykonalności orzeczenia za granicą a organy egzekucyjne nie będą podważać ani zasadności, ani podstawy wydania orzeczenia, lecz zajmą się od razu odzyskiwaniem zaległych należności od nierzetelnego kontrahenta. Europejski tytuł egzekucyjny więc znacznie ułatwia dochodzenie roszczeń, skraca czas oraz obniża koszty postępowania sądowego.

Jak uzyskać europejski tytuł egzekucyjny i jak rozpocząć proces?

By uzyskać europejski tytuł egzekucyjny należy złożyć odpowiedni wniosek w sądzie rejonowym właściwym dla swojej siedziby bądź w sądzie, który wydał orzeczenie lub zatwierdził ugodę. W Polsce jest to gotowy formularz i podlega on opłacie przy składaniu w wysokości 50 zł.

Po wydaniu ETE, należy przedłożyć lub przesłać go odpowiedniemu organowi w państwie członkowskim, w którym przebywa dłużnik lub w miejscu, w którym ma on siedzibę firmy. Dodatkowo należy dołączyć odpis oryginału orzeczenia a niekiedy także tłumaczenie- na język urzędowy danego państwa- zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego. Nie będą wymagane żadne dodatkowa dokumenty ani jakiekolwiek wezwania do składania wyjaśnień.

Czy organ egzekucyjny państwa wykonania może odmówić wszczęcia procesu?

Organ egzekucyjny nie tyle co może, a wręcz musi odmówić wykonania europejskiego tytułu egzekucyjnego wówczas, gdy wydanego orzeczenia nie da się pogodzić z orzeczeniem wydanym wcześniej w jakimkolwiek innym państwie a dodatkowo: wcześniejsze orzeczenie dotyczyło tego samego przedmiot sporu i tych samych stron; wcześniejsze orzeczenie zostało wydane w państwie wykonania bądź spełnia warunki konieczne dla jego uznania w tym państwie oraz niemożność pogodzenia orzeczeń nie była oraz nie mogła być rozpoczęta w formie zarzutu, w postepowaniu sądowym i w państwie wydania. Ponadto państwo wykonania może odmówić wszczęcia procesu wówczas, gdy istnieją prawne, krajowe podstawy takowej odmowy- w Polsce może być to sprzeciw dłużnika uzasadniony spłatą należnego długu.

W postępowaniu windykacyjnym dłużnik może się także bronić. Ma na to dwa sposoby- wnieść o kontrolę ETE bądź złożyć wniosek o sprostowanie bądź cofnięcie europejskiego tytułu egzekucyjnego.

Jak wygląda europejski tytuł egzekucyjny od strony finansowej?

Podczas postępowania windykacyjnego obowiązuje prawo krajowe danego państwa, w którym odbywa się proces odzyskiwania należności- jasnym jest więc, że dotyczy to również kosztów postępowania. Są one różne w zależności od poszczególnych państw i obowiązującego w nich systemu prawnego. Jednak zaświadczenie ETE zawiera nie tylko kwotę roszczenia głównego, ale także i kwotę określającą wysokość kosztów procesu, zasądzoną również tytułem zwrotu.